Het ketogeen dieet is met een opmars bezig. Steeds meer mensen volgen deze dieetvorm om af te vallen. Maar is het ketogeen dieet wel gezond? Wij informeerde hiernaar bij voedingsdeskundige Drs. Oscar Helm en delen hier de bevindingen.
Wat is het ketogeen dieet?
Laten we bij het begin beginnen en eerst uiteenzetten wat het ketogeen dieet precies is. Het is namelijk niet zomaar een dieet, het is een dieet wat ingaat tegen je gevoel. Gevoelsmatig zal je denken dat het met dieet onmogelijk zal zijn om af te vallen. Het is namelijk zo dat je bij het ketogeen dieet heel veel vetten zult eten. Gevoelsmatig moet je vetten juist uit de weg gaan als je af wilt vallen. Als je af wilt vallen dan wil je tenslotte van het overtollige vet af.
Bij het ketogeen dieet ga je koolhydraten vermijden en deze vervangen door vetten. Je calorieën zullen voor slechts 5% nog maar afkomstig zijn uit koolhydraten en de overige zullen met name afkomstig zijn van vetten en een deel eiwitten. Normaal gesproken komt ongeveer de helft van onze calorieën uit koolhydraten. Koolhydraten zijn de favoriete brandstof van ons lichaam. Ze worden omgezet in glucose waarna ze de spieren en hersenen voorzien van energie. Door de koolhydraten uit het dieet te halen wordt je lichaam gedwongen een andere energiebron te gaan gebruiken. Deze alternatieve energiebron zijn, je raadt het al, de vetten.
Omdat het lichaam overschakelt op het verbranden van vetten wordt het hier erg efficiënt in. Precies wat we willen als we gaan afvallen; het lichaam veranderen in een ware vetverbrandingsmachine.
Bij het afbreken van vetten komen in de lever ketonen vrij. Deze deeltjes dienen als brandstof voor de spieren en de hersenen. Vandaar de naam ketogeen dieet. De staat waarin het lichaam dan zal verkeren wordt ketose genoemd. Of het lichaam is overgeschakeld naar het verbranden van vetten is te meten door te kijken of er ketonen in de urine zitten. Indien dit het geval is weet je dat je niet te veel koolhydraten meer eet. Indien er geen ketonen vrij komen dan is dit een teken dat je lichaam nog ‘draait’ op glucose en je nog teveel koolhydraten eet.
Is vet eten ongezond?
Allemaal leuk en aardig zal je misschien denken. Maar we hebben toch geleerd dat vet eten slecht is voor onze gezondheid. Hoe zit dat dan met een ketogeen dieet, waarbij je juist heel veel vet gaat eten?
Niet alle vetten zijn ongezond. Sommige vetten zijn zelfs gezond en essentieel voor ons lichaam. Zo zou onze gezondheid hard achteruit gaan zonder omega 3 vetzuren. Aan de andere kant van het spectrum staan de kunstmatige transvetten. Dit zijn vetten die ontstaan bij het harden van onverzadigde vetzuren. Dit wordt gedaan om de eigenschappen van deze vetten te veranderen. Zo ontstaan er vetten die langer houdbaar zijn, een betere structuur hebben of een vaste vorm krijgen bij kamertemperatuur. De kunstmatige transvetten zijn erg schadelijk voor onze gezondheid. Dit zijn het type vetten die verantwoordelijk zijn voor hart- en vaatziekten. Het mag duidelijk zijn dat je dit slechte type vetten wilt vermijden als je een ketogeen dieet gaat volgen. Je wilt afvallen omdat dit beter is voor je gezondheid en niet om het risico op hart- en vaatziekten te verhogen.
Wat betreft verzadigde vetzuren wordt vaak gezegd dat deze ongezond zijn. Dit ligt echter wat genuanceerder dan dat. Er zijn namelijk allerlei soorten vetzuren binnen de familie van verzadigde vetzuren te onderscheiden. Sommige zijn ongezond maar de meeste hebben een neutraal of zelfs licht positief effect op de gezondheid. Bij een ketogeen dieet zullen de verzadigde vetzuren worden opgenomen die een neutraal of positief effect op de gezondheid hebben.
Als je begint met een ketogeen dieet dan zal je merken dat je de eerste dagen een grieperig gevoel hebt. Dit komt niet omdat het dieet ongezond is maar omdat je lichaam moet omschakelen van het verbranden van glucose naar het verbranden van vetten (ketonen). Dit wordt de keto griep genoemd. In deze dagen zal je je moe en lusteloos voelen en weinig energie hebben. Hier zal je even door heen moeten bijten. Na een paar dagen zal dit gevoel verdwijnen en ga je je juist beter voelen. Veel mensen voelen zich alerter en scherper als ze in ketose zijn, ze kunnen helderder denken en zich beter concentreren.
Indien je aan intensieve sporten doet dan is het ketogeen dieet niet echt iets voor jouw. Bij explosieve krachtsinspanningen, zoals bij krachttraining, maakt het lichaam gebruik van energiesystemen die gebaseerd zijn op energie afkomstig uit koolhydraten. De prestaties zullen dan achteruit gaan. Voor duursporten zou het ketogeen dieet overigens wel kunnen maar als je marathons loopt dan is het waarschijnlijk niet nodig dat je gaat lijnen…
Een punt wat wel voor gezondheidsklachten kan zorgen bij het volgen van het ketogeen dieet betreft de stoelgang. Omdat koolhydraten uit het dieet worden geschrapt worden automatisch ook de bronnen van voedingsvezels geschrapt. Hiermee kan je last krijgen van constipatie, zeker als je daarvoor al gevoelig bent. Dit is enigszins op te vangen door veel water te drinken, magnesium supplementen te slikken en wat extra zout te gebruiken.
Bij een ketogeen dieet eet je nauwelijks meer koolhydraten. Dit betekend dat fruit uit het dieetschema geschrapt zal worden. Fruit is een belangrijke bron van vitamines en mineralen. Indien je voor langere tijd een ketogeen dieet gaat volgen dan kan dit een serieus probleem voor je gezondheid vormen. Het is daarom goed om groenten te eten (die laag in koolhydraten zijn) om zodoende vitamines en mineralen binnen te krijgen. Ook kan het geen kwaad om vitamines en mineralen aan te vullen met supplementen. Als je twee weken (of korter) een ketogeen dieet volgt dan hoef je niet bang te zijn dat dit slecht is voor je gezondheid. Wil je dit dieet langer gaan volgen dan zal je maatregelen moeten nemen om geen tekorten aan voedingsstoffen te krijgen.
