Omgaan met hoogbegaafdheid in het onderwijs

Wanneer het over hoogbegaafde kinderen gaat denken mensen in eerste instantie dat dat kind dan extreem slim is. En ja, op sommige punten hebben kinderen met hoogbegaafdheid een voorsprong op kinderen die niet hoogbegaafd zijn. Toch zijn er ongeveer net zo veel punten waarbij hoogbegaafde kinderen géén voorsprong hebben en waar ze soms meer moeite mee hebben dan kinderen die niet hoogbegaafd zijn. Hoogbegaafd zijn heeft voor kinderen namelijk voor- en nadelen. Een voorbeeld van een voordeel is dat je als kind bepaalde dingen snel onder de knie kunt hebben of dat je graag ergens zo diep mogelijk in duikt om er alles over te weten te komen. Een nadeel kan zijn dat hoogbegaafde kinderen een gebrek aan focus en/of aan richting hebben. Daarnaast kan het voor hoogbegaafde kinderen soms moeilijk zijn om met leeftijdsgenoten te communiceren.

Je kunt je voorstellen dat wanneer een hoogbegaafd kind last heeft van een aantal nadelen van hoogbegaafd zijn, dit op school voor moeilijkheden kan zorgen. En omdat ieder hoogbegaafd kind anders is, hebben zij onderwijs nodig dat afgestemd is op hun individuele mogelijkheden. Zulke kinderen hebben namelijk vaak meer behoefte aan autonomie dan andere leerlingen, wat wil zeggen dat ze behoefte hebben aan vrijheid om zelfstandig beslissingen te nemen en in dit geval dus meer eigen verantwoordelijkheid te krijgen over hun leerproces. Ondanks deze verantwoordelijkheid moeten zij wel stapsgewijs leren hoe ze naar een eindresultaat toe werken. Zij moeten dus een bepaalde structuur aangeboden krijgen die hun daarbij kan helpen. Een voorbeeld daarvan is het TASC-model.

Fouten maken

Een ander belangrijk ding voor hoogbegaafde kinderen; fouten maken. Voor alle kinderen is het thuis én op school belangrijk dat zij leren om fouten te maken. Vaak is het zo dat hoogbegaafde kinderen graag willen uitblinken en dus willen laten zien dat zij het goed doen en  dat zij slim zijn. Het risico daarvan is dat zij, omdat ze niet willen falen, moeilijke opdrachten uit de weg gaan om er zeker van te zijn dat ze het goed doen. Deze ‘mindset’ belemmerd het groei- en ontwikkelingsproces. Door kinderen te leren om fouten te maken voorkom je dat ze op latere leeftijd vastlopen of faalangst krijgen.

Passend onderwijs

Voor leerlingen die het nodig hebben zullen er altijd speciale voorzieningen blijven bestaan. Het is echter aan de besturen in de regio’s om te bepalen binnen welke van die voorzieningen samenwerkingsverbanden worden aangeboden en in hoeverre extra ondersteuning er op het reguliere onderwijs mogelijk is. Om het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen beter te maken, komt er extra geld beschikbaar. Het is belangrijk dat er goed nagedacht wordt over de indeling van de verschillende soorten onderwijs om er zo voor te zorgen dat er aan alle leerlingen een passend onderwijsaanbod gedaan kan worden. 

Heb jij als hoogbegaafde leerling het gevoel dat het jou in de weg staat en er voor zorgt dat je er niet alles uit kunt halen wat er in zit of heb/ken jij een hoogbegaafd kind met dit probleem? Wacht dan niet langer en ga online opzoek naar: hoogbegaafden onderwijs en vindt een caochingstraject wat het best bij jou of bij jouw kind past.